Bailliage Oost Brabant Piemonte Proeverij door Eros Bellistracci 20-09-2018

Verslag van de Piëmonte-proeverij op 20-09-2018 in Eindhoven
door Eros Bellistracci
(verslag gemaakt door Peter Derks en hand-out samengesteld door George Mes)

Deze avond was Eros Bellistracci – eigenaar van “A taste of Piëmonte” – bij ons op bezoek om een selectie van zijn mooie Piëmontese wijnen te laten proeven. Deze bevlogen Italiaan, geboren in Turijn, woont al geruime tijd met zijn Nederlandse vrouw in Nuenen en is ook een verdienstelijke schrijver. Behalve dat hij een hartstochtelijke wijnliefhebber is weet hij ook veel van wijn-spijs combinaties en dat is dan ook een belangrijke reden waarom hij graag avonden verzorgt bij particulieren thuis met combinaties van fraaie Piëmontese wijnen en bijpassende gerechtjes.

Maar nu was hij dus de gastspreker bij NGW Oost-Brabant in \’t Slot te Eindhoven waarbij maar liefst 28 bezoekers aanwezig waren tijdens deze proeverij van Piëmontese wijnen.

Piëmonte is een van de beroemdste wijnregio\’s in Italië en heeft verreweg het grootste aantal DOC\’s en DOCG\’s van alle Italiaanse wijnregio\’s.
Hand-out bij A taste of Piëmonte 20-9-2018

Piëmonte in het noordwesten van Italië behoort tot de bekendste wijnstreken van de wereld. Klimatologisch kent het gebied een landklimaat met lange koude winters en warme, vaak vochtige zomers. Door de hoofdstad Turijn stroomt de Po, de rivier die de regio in tweeën deelt. In het zuidelijke deel, dat de steden Asti, Alba, Barolo en Barbaresco huisvest, worden de meeste en mooiste wijnen gemaakt. Van autochtone druiven en van Franse variëteiten die in dichte rijen groeien op de zuidelijk georiënteerde heuvels tegen de grens met Ligurië aan.
Hoewel minder dan vijf procent van de wijnen uit Piëmonte gemaakt wordt van Nebbiolo is dit toch de beroemdste druif van de regio. Hij heeft een dikke schil en rijpt laat: vaak pas eind oktober als de dalen alweer nevelig worden en de zomer ten einde is. Aan die herfstnevel dankt de Nebbiolo ook z’n naam: nebbia betekent mist in het Italiaans.
De beroemdste wijn uit Piëmonte is zonder twijfel de Barolo, genoemd naar het gelijknamige stadje iets onder Alba. Een elftal gemeenten, op totaal 1300 hectare met een overwegend kalkhoudende bodem, mag deze wijn produceren. Een traditionele Barolo is een tannineuze wijn met een hoge zuurgraad. Kenmerkend voor de vinificatie van dit type is de lange extractietijd van dertig tot veertig dagen en de rijping van drie jaar op grote houten vaten – een Riserva rijpt zelfs vijf jaar. Deze wijnen komen met een jaar of tien pas op dronk. Een Barolo ‘nieuwe stijl’ gist korter (acht tot tien dagen), rijpt op kleine vaatjes en kan in de regel eerder uitgeschonken worden. Het karakter van deze wijnen is wat zachter en voller. Naast Barolo is er de al even beroemde Barbaresco, gemaakt van dezelfde druif, maar doordat de bodem in dit gebied meer zand bevat, zijn de wijnen doorgaans wat lichter dan Barolo – hoewel dit niet altijd opgaat en dit natuurlijk ook afhangt van de wijnmaker.

Nebbiolo heeft Piëmonte als wijngebied beroemd gemaakt, maar Barbera is met meer dan de helft van de totale aanplant het meest voorkomende blauwe ras. Wijnen in alle stijlen worden van deze druif gemaakt: van lichte sappige “pizzawijnen” tot volle hout gelagerde exemplaren die baat hebben bij enkele jaren rijping. Ook voor Dolcetto is een mooie rol weggelegd. Van dit vroeg rijpende druivenras wordt een gelijknamige rode wijn gemaakt met veel sap, weinig tannines en frisse kersenaroma’s. Bijzonder is dat rond het stadje Dogliani de beste wijngaarden beplant zijn met dolcetto en niet met Nebbiolo, wat in Piëmonte gebruikelijk is. De wijnen hebben meer concentratie dan die uit andere gebieden en het gebied heeft terecht een DOCG voor zijn dolcetto.

Rode wijnen worden in Piëmonte ook steeds vaker aangevuld met Franse druiven als Cabernet Sauvignon en Merlot. Datzelfde geldt voor de witte wijnen. Naast de authentieke druiven Cortese en Arneis, vinden ook Chardonnay en Sauvignon blanc regelmatig hun weg naar de fles. Vaak als onderdeel van een blend, maar er worden ook mooie cépagewijnen van gemaakt. De bekendste witte wijn is echter de Moscato d’Asti, een aromatische, friszoete mousserende wijn, gemaakt van de gelijknamige Moscato. Deze lichte, elegante bubbel ontbreekt in Italië op geen enkel feest!

De volgende wijnen werden op deze avond beproefd:
Wijn 0, de Rince Bouche, ingebracht door George Mes:
Azienda Pico Maccario, Estrosa 2016, DOC Monferrato bianco
Over het Wijngoed: Pico Maccario is een relatief jonge (vanaf 1997) maar zeer succesvolle wijnproducent in Piëmonte en gevestigd in Mombaruzzo in het centrum van het Barbera d’Asti -gebied. Modern ingericht bedrijf, respect voor de natuurlijke omgeving en modern wijngaardbeheer resulteren in karaktervolle wijnen. Over de wijn: Deze Estrosa is een assemblage van Chardonnay, Sauvignon-blanc en Favorita-druiven, geteeld op heuvels uit het Pleistoceen, handgeplukt. Na de schilweking werden de druiven geperst en m.b.v. geselecteerde gisten in rvs-tanks vergist. Vervolgens 6 maanden geouderd in rvs-tanks en daarna nog eens 6 maanden op fles. Zuurgehalte 5,5 g per liter.
Proefnotities: Strogele kleur, intens bouquet met bloemige tonen. Een volle frisfruitige smaak, elegant met een mooi bittertje, een heel klein zoetje en aangename zuren.
Gemiddelde score: 14,4

Wijn 1
Azienda Carlin de Paolo, Spumante extra dry rosé, Luis 2016
Over het Wijngoed: Het bedrijf is gevestigd in San Damiano d’Asti en wordt geleid door de 4e generatie van de familie Ponte. Giancarlo Ponte is de oenoloog van het bedrijf van 40 hectare en een jaarlijkse productie van ca. 190.000 flessen. De naam Carlin de Paolo slaat op de twee voorvaderen die het wijndomein opgebouwd en groot gemaakt hebben.
Er wordt een groot gamma van wijnen ,mousserend, wit, rosé en rood , aangeboden van autochtone druiven , zoals Nebbiolo, Barbera, Dolcetto, Grignolino, Arneis en Moscato.
Een vreemde eend in deze bijt is de Chardonnay. Toppers van het assortiment zijn de Barolo DOCG en de Moscato d’Asti DOCG.
Over de wijn:
SPUMANTE DRY ROSÉ LUIS (2016)
Grapes: Brachetto, Barbera, Nebbiolo.
Process: produced with traditional “Martinotti method” (Charmat-methode), vinification in stainless steel tanks at low temperature.
Colour: light pink with peach hues.
Perfume: intense, floral and fruity.
Flavour: elegant and fresh with a fine and persistent perlage (bubbles).
Serving suggestions: Excellent as an aperitif or to accompany with appetizers, fresh cheese and sea-food.
Proefnotities: Zalmkleurige rosé met een bescheiden neus, een heerlijk frisse smaak met flinke zuren, een klein bittertje en slechts een zeer klein zoetje. De wijn bevat veel koolzuur maar de belletjes verdwijnen wel vrij snel. Het bittertje zorgt voor een lange afdronk.
Gemiddelde score: 13,7:

Wijn 2
Over het Wijngoed: Het bedrijf is gevestigd in Neviglie in de Langhe en al vele generaties in handen van de familie Rapalino. De broers Marco en Claudio runnen nu het bedrijf met ondersteuning van vader Giorgio. Marco heeft het vak van keldermeester gedurende 10 jaar geleerd bij één der beroemdste wijnhuizen in Piëmonte, Bruno Giacosa in Neive. De doelstelling van de familie bij de wijnbereiding is het behouden van de traditionele waarden met inachtneming van de moderne technieken in de wijnbouw. De wijngaarden van Rapalino liggen in Alba, Treiso, Neveglie, Mango en Camo en zorgen aldus voor een groot gamma aan wijnen van zowel rood, wit als mousserend. Een specialiteit zijn de Moscato en Favorita wijnen uit de Camo wijngaarden.
Over de wijn: De Favorita-druif wordt al sinds 1676 geteeld in de Piëmonte regio. De wijnen van deze druif zijn altijd wat boers en hebben een stevige smaak, wat deze wijnen bijzonder geschikt maakt om te drinken in combinatie met vrij stevige gerechten, bijvoorbeeld met tarbot. De wijn is vergist en opgevoed in rvs-tanks.
Proefnotities: Licht groengeel van kleur, een nogal aparte geur (ietsje chemisch van aard, sommigen vinden hem vies, anderen omschrijven deze als vuursteen of mineralig) en mooie frisse zuren in de stevige, wat boerse, mineralige smaak met een behoorlijk bittertje en slechts weinig zoet.
Gemiddelde score : 16,3

Wijn 3
Azienda Dante Rivetti, Arneis, Briccodoro 2017, DOC Langhe
Over het Wijngoed: Eind 19e eeuw kocht Giuseppe Rivetti in de Neive drie wijnhuizen en in 1970 nam zijn kleinzoon deze over en begon onder zijn eigen naam wijn te maken en te verkopen. Inmiddels bezit de familie 42 hectare aan keurig onderhouden wijngaarden. Dante brengt er het grootste deel van zijn tijd door, terwijl zijn vrouw en drie kinderen thuis de zaken perfect voor elkaar hebben. Het zijn vooral de traditionele wijze van wijn maken en de prachtige kwaliteit die de familie Rivetti de bekendheid geven die ze momenteel geniet.

Over de wijn: LANGHE DOC ARNEIS BRICCODORO (2017)
Grape: 100% Arneis
Process: aging 6 months (with the skin) in stainless steel tanks.
Colour: straw yellow with greenish nuances.
Perfume: fresh, with aromas of exotic fruit.
Flavour: intense and persistent, buttery on the tongue, notes of pineapple.
Serving suggestions: starters, white meat, carpaccio, seafood.
Proefnotities: gele kleur met groene tonen; aangename geur met wat tropische indrukken van ananas, mango en misschien ietsje banaan. In de mond heel elegant en evenwichtig van smaak, harmonieus met de neus, een klein bittertje, elegante zuren, een klein zoetje en een behoorlijk goede afdronk.
Gemiddelde score: 16,3 Prijs

Wijn 4
Azienda Claudio e Tino Torchio, Merlazza 2015, DOCG Barbera d\’Asti
Over het Wijngoed: In het Monferrato gebied in het gehucht Merlazza , ca. 10 kilometer van Asti, runnen Tino (vader) en Claudio ( zoon) een gemengd bedrijf met agrarische producten ( granen , noten) en ca. 25 ha. wijngaarden. De specialisatie en trots zijn de Barbera wijnen Merlazza en La Masca. Daarnaast worden ook wijnen gemaakt op basis van de druiven Nebbiolo en Arneis.
Over de wijn: Druiven: 100% Barbera. De Barbera d’Asti is (normaliter) wat fruitiger en eleganter dan de Barbera d’Alba, zo vertelt Eros ons. Langdurige vinificatie in rvs-tanks waarna 9 maanden oudering eveneens in rvs-vaten.
Proefnotities: Donkerrood van kleur met wat paars. Een mooie fruitige neus met veel donker fruit zoals bramen en (amarene) kersen. Veel smaak, heel zachte tannines, aangename zuren en een redelijke (fruitige) afdronk.
Gemiddelde score: 15,4 Prijs

Wijn 5
Azienda Dante Rivetti, Mara 2015, DOC Barbera d\’Alba
Over het Wijngoed: zie onder Wijn 3
Over de wijn: BARBERA D’ALBA DOC MARA (2015)
Grape: 100% Barbera
Vinification process: in steel for 8 days at a controlled temperature, with traditional pumping of the must over the cap. Matured for 10 months in steel, followed by 2 months in the bottle.
Colour: deep ruby red with purple highlights.
Perfume: intense ripe red fruit, cherries and berries.
Flavour: a highly drinkable wine with depth and balance.
Serving suggestions: great for serving throughout the meal, a perfect match for pasta, various cheese and cased meats.
Proefnotities: (zeer) donkerrode kleur met ietsje paars. In de neus ook weer donker fruit, maar minder in intensiteit dan de vorige terwijl de secundaire en tertiaire geuren juist wat sterker zijn (tabak, laurier). Wat complexer in de mond, aangename zuren, een heel klein zoetje en wat (zeer zachte) tannines. Een tamelijk goede afdronk.
Gemiddelde score: 15,7 Prijs

Wijn 6
Azienda Dante Rivetti, Boschi 2013, DOC Barbera d\’Alba Superiore
Over het Wijngoed: zie onder Wijn 3
Over de wijn: Druiven: 100% Barbera, afkomstig uit een andere wijngaard dan de vorige, oudere stokken. Na de vinificatie nog 1 jaar lang geouderd op eiken vaten.
Proefnotities: (zeer) donkerrode kleur maar nu geen spatje paars meer. Nog steeds het nodige donkere fruit in de neus en aanzienlijk meer tertiaire geuren. Naast iets vanille ook duidelijke tonen van leer, laurier en tabak. Rond en zacht in de mond, aangename zuren, complex en harmonieus. Zeer zachte tannines en een goede afdronk.
Gemiddelde score: 16,2 Prijs

Wijn 7
Azienda Dante Rivetti, L\’Eglise 2013, DOCG Barolo
Over het Wijngoed: zie onder Wijn 3
Over de wijn: BAROLO DOCG L’EGLISE (2013)
Grape: 100% Nebbiolo (de druif met de langste rijpingsperiode, dus meer risicovolle teelt !)
Vinification process: fermentation in steel for 12-15 days at a controlled temperature. Ageing for at least 24 months in wood, with 60% in French oak barrels holding 225 litres and 40% in casks of Slavonian oak holding 25 hl.
Colour: deep garnet red with orange tones.
Perfume: complex and intense. Red fruit and spices. Typical hints of roses and violets, notes of to-bacco, leather.
Flavour: full-bodied, soft on entry developing in a nicely tannic structure.
Serving Suggestions: egg pasta dishes, truffle, game and mature cheeses.
Proefnotities: rood-bruin van kleur. In de neus rood fruit, wat kruiden en tonen van rozen en viooltjes en daarnaast ook aardse tonen, wat leer en tabak. Komt nog wat streng over in de mond (deze is ook nog jong voor een Barolo), vrij stevige zuren en behoorlijk stevige tannines. Volgens de meeste aanwezigen is deze complexe wijn nog niet helemaal op dronk maar belooft nog veel plezier na meerdere jaren opleggen !
Gemiddelde score: 16,3

Eros Bellistracci werd door de notulist erg bedankt voor zijn enthousiaste presentatie van mooie Piëmontese wijnen, hij kreeg dan ook veel applaus. Hierna kreeg hij het NGW-schildje uitgereikt waarmee hij zeer verguld was.
Eros Bellistracci kunt u gemakkelijk bereiken via zijn e-mail adres: atasteofpiemonte@gmail.com

Tenslotte hebben we met z’n allen bijzonder genoten van de exquise hapjes die de dames Maria en Bettie hadden klaargezet voor ons. Heerlijke kazen zoals truffelkaas (heerlijk bij Barolo), ham, olijven, mozzarella met tomaatjes en basilicum: grandioos en complimenten !